Seizoen 2 (2023)

727 km rijden...

De eerste dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023 van Den Haag naar Berlijn! Een simpele verbindingsroute naar het NH Collection Berlin Mitte am Checkpoint Charlie hotel.

Om 06:16 uur reed ik weg van de garagebox in Delft om Serge op te pikken bij het tankstation in Nootdorp. De rit verliep voorspoedig, in Berlijn zelf was het nog wel erg druk, maar eigenlijk ook wel gezellig. Iets over 14:00 uur kwamen we aan in het hotel. Dit keer niet eerst bier, want we moesten nog 20 km wandelen langs de bezienswaardigheden van de grimmige Koude Oorlog in Berlijn. Berlijn is van wat wij gezien hebben, allesbehalve grimmig, het is voor een zo'n grote metropool verrassend gemoedelijk. En ze houden wel van veel en groot, grote gebouwen, enorme steaks en gigantische pullen bier😁.

Bijna 12 uur op de motor...

De tweede dag, onderdeel van de driedaagse verbindingsroute naar het beginpunt van de MRA Iron Curtain Trail 2023 in Riga.

Na een onrustige nacht, airco kreeg ik niet goed aan de praat, om 07:00 uur alweer op de motor voor een zeer interessante en lange rit. We stoppen onder andere even bij Checkpoint Charlie, we besteden aandacht aan de laatste grote veldslag voor Berlijn in de tweede wereldoorlog bij de Seelöwer Höhen, rijden nog een stukje offroad, we bezoeken het bijzonder indrukwekkende Kostrzyn nad Odra en maken een foto waar een slag (Slag bij Płowce) heeft plaatsgevonden in 1331. Als laatste zien we nog een enorm kasteel uit 1355, voordat we eindelijk in alle rust genieten van een lekker Pools biertje in Przasnysz bij het goede hotel Sebory.

Checkpoint Charlie...

De Berlijnse Muur had zeven officiële grensovergangen. Veruit de bekendste is Checkpoint Charlie. Een witte lijn op het wegdek gaf exact aan waar de Russische grens eindigde en de Amerikaanse sector begon. Checkpoint Charlie was de enige plek in Berlijn waar buitenlanders over de weg Oost-Berlijn konden betreden. Doordat Checkpoint Charlie de enige plek was waar buitenlanders te voet of per auto naar de Russische bezettingszone konden reizen, groeide de controlepost uit tot een van dé symbolen van de Koude Oorlog en de Duitse tweedeling. De Berlijnse Muur had in totaal een lente van bijna honderdzestig kilometer. Om te voorkomen dat DDR-inwoners de metershoge muur toch passeerden, werden langs de muur zo’n driehonderd uitkijktorens en twintig bunkers gebouwd.

Nu is het vooral een toeristische attractie, voor ons een verplicht fotomoment om 07:15 uur vóór de drukte losbarst!

Monumentencomplex "Seelöwer Höhen"...

Je wordt altijd even stil bij dit soort monumenten. De Seelower Höhen werden ook wel de ‘poorten van Berlijn’ genoemd, omdat de hoogten vanuit het oosten het laatste natuurlijke obstakel vormden richting Berlijn. Het is dan ook hier dat Hitler de Russische opmars probeerde te stopen tussen 16 april en 2 mei 1945. Tevergeefs natuurlijk, hoewel de Duitsers slim en hard hebben gevochten, was de overmacht van de Russen te groot. Dit monument is ter nagedachtenis aan de 35.000 Sovjet soldaten en officieren die tijdens de slag om de Seelöwer Höhen in april 1945 zijn gesneuveld. Andere bronnen hebben het over 78.291 gesneuvelden en vermisten bij de Russen en 13.322 gesneuvelden en vermisten bij de Duitsers. Meer informatie over deze slag is hier te lezen.

Kostrzyn nad Odra...

En hier word je ook al niet echt vrolijk van. In februari 1945 kwamen de eerste troepen van het 1ste Wit-Russische leger in Kostrzyn nad Odra aan. De stad werd door Hitler tot 'Festung' gedoopt. De overgebleven Duitse eenheden van het 9e leger stonden onder leiding van SS Generaal Ferdinand von Sammern-Frankenegg. Na zware strijd heeft hij uiteindelijk, tegen het bevel in, deze locatie opgegeven. Hij had toen nog maar ongeveer 600 soldaten over. De Russen hebben de stad tot aan de grond toe kapot gebombardeerd. De stad is op een andere locatie weer opgebouwd, maar je kunt de 'oorspronkelijke' locatie bezoeken. Je ziet de straten, hier en daar een steen, een kruis van een kerk is overeind gebleven, voor de rest niets anders dan verwoesting. In het videoverslag zie je ons door deze verwoesting rijden, een beklemmende ervaring kan ik je verzekeren...

Ruim 12 uur op de motor...

De derde dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023, een verbindingsroute van Przasnysz in Polen richting Riga in Litouwen.

Weer een lange dag op de motor, daarom om 06:34 uur vroeg vertrokken. We rijden 8 uur lang door Polen en bezoeken het indrukwekkende en beklemmende bunkercomplex "Wolfschanze", waar Adolf Hitler zijn hoofdkwartier had ten tijde van de inval van Rusland (Operatie Barbarossa). Na Polen rijden we dwars door Litouwen en gaan via een ellenlang gravel pad naar de grens met Letland. Niet al te ver na het passeren van de grens overnachten we in een heel aardig hotel in een dorp met de makkelijk uitspreekbare naam 'Gailīšu Pagasts' 😁. Kijk je met ons mee?

Eerste stop: Führer Hoofdkwartier 'Wolfsschanze'...

Na zo'n 2 uur sturen komen we lekker vroeg aan bij de Wolfsschanze, vlakbij Kętrzyn, in het noordoosten van Polen. Er was bijna niemand, dus we konden in alle rust het enorme bunkercomplex van 250ha bezoeken. Je betaald wat entreegeld, je krijgt een kaart en wandelen maar! Wat een raar gevoel dat Hitler hier heeft rondgelopen..! De Wolfsschanze was een belangrijk hoofdkwartier voor Hitler tijdens de oorlog met Rusland. Er werkten 2000 mensen en Hitler heeft er 800 dagen doorgebracht. Het complex is vooral bekend door de mislukte aanslag van Claus von Stauffenberg op Hitler (Operatie Walküre).

Niet ver van de Wolfschanze heb je nog zo'n enorm bunkercomplex. Dat het is Hoofdkwartier van het Duitse Leger (OKH) "Anna". Naast belangrijke generaals en maarschalken zoals “Rommel” en “Von Manstein” werd hier bijvoorbeeld ook de Hongaarse dictator “Horthy” ontvangen en bracht Hitler minstens 7x een bezoek aan “Anna” in 1941 en 1942. Wij hadden genoeg bunkers gezien en hebben besloten, ook gezien de lange dag, verder te rijden. Meer informatie over het bunkercomplex “Anna” kun je hier vinden.

De vierde dag van de MRA Iron Curtain Trail seizoen 2 in 2023. Na zo'n 1,5 uur rijden komen we in Riga aan waar we vorig jaar zijn geëindigd. We nemen de tijd om stil te staan bij de start van seizoen 2. En waar kan dat beter dan bij een aantal fragmenten van de Berlijnse muur waar een gedenkteken van de 'scheiding en vereniging' van Oost en West is gemaakt? We rijden langs de kust van Riga naar Jūrkalne. In de Sovjet periode was de hele kust van de Baltische zee bewaakt en stond er om de 6 kilometer een wachttoren. Na zonsondergang was het strand verboden gebied. We bezoeken ook de spookstad Irbene met 2 enorme radiotelescopen uit de Sovjet periode, interessant! In Ventspils zien we nog een prachtig kasteel uit de 13e eeuw. Via een gravelpad en een karrespoor proberen we een oude vuurtoren te bereiken op een 28 meter hoge zandduin. Na bijna 345 km in 8 uur rijden bereiken we het eindpunt van deze dag alwaar er genoten kan worden van een glas, of meerdere glazen gerstenat.

Radiotelescoop van Ventspils

Na nog een korte stop bij de zee komen we aan op een bijzondere plek! De radiotelescoop van Ventspils is een ex-Sovjet radioastronomie-installatie bij het spookstadje Irbene. De installatie werd in 1971 in Irbene voor militaire doeleinden gebouwd. Het is de grootste telescoop in Noord-Europa en de op 8 na grootste in de hele wereld. De telescoop wordt nu gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek door het Ventspils University College’s Engineering Research Center. Via een lang gravel/zandpad komen we in de brandende zon aan en staan we met open mond van verbazing te kijken naar de enorme telescopen!

De vijfde dag van de MRA Iron Curtain Trail seizoen 2 in 2023, een bijzondere route van ruim 230 km in bijna 7 uur waar we van Letland naar Litouwen rijden. Je kunt over deze route makkelijk 2 of zelfs drie dagen doen zonder je een minuut te vervelen!
Er is in deze streek veel gebeurd, en niet altijd fijne dingen... We bezoeken veel overblijfselen van de Sovjet overheersing in de vorm van bunkers en een militaire haven die nu natuurlijk verlaten is door de Sovjet soldaten.

De weg naar onafhankelijkheid was voor de Baltische landen niet makkelijk. De Baltische Weg of Baltische Keten was een vreedzame demonstratie, die plaatsvond op 23 augustus 1989, tegelijkertijd in alle drie de Baltische landen: Estland, Letland en Litouwen. Ongeveer twee miljoen mensen (een kwart van de bevolking) vormden een menselijke keten van Tallinn via Riga naar Vilnius, een afstand van ca. 600 kilometer. Daarmee eisten de Esten, Letten en Litouwers onafhankelijkheid en protesteerden ze tegen het Molotov-Ribbentroppact, dat op die dag vijftig jaar geleden werd afgesloten. Dat pact was de aanleiding tot het verlies van de onafhankelijkheid van deze landen in 1940. De Baltische Weg was de meest spectaculaire uiting van de zingende revolutie, een reeks vreedzame manifestaties die leidden tot herstel van de onafhankelijkheid van de drie Baltische landen.

We nemen de veerboot naar de Koerse schoorwal waar we in mooie natuur en langs hoge duinen naar onze bestemming in Nida rijden. Tot slot wandelen we naar het centrum van de badplaats Nida voor een hapje en een drankje.

Al naar 30 minuten rijden gaat het asfalt over in gravel en dat gravel pad blijven we een uur lang volgen. Niet lang daarna komen we aan bij onze eerste bezienswaardigheid na Šķēde en net vóór Liepāja.

Zoals in de inleiding verteld, er is veel gebeurd waar we deze dag hebben gereden. De eerste stop was bij het 'Memorial to the Holocaust Victims and "The Righteous Among the Nations" Alley'. Dit monument is opgedragen aan de ruim 3.000 Joden van het stadje Liepaja die hier zijn omgekomen. Zoals altijd, daar word je wel een beetje stil van...

Meer informatie over deze indrukwekkende memorial kun je hier vinden.

Nog geen 15 minuten rijden na het bezoek aan het memorial stoppen we even bij een enorme hoeveelheid bunkers aan het stand. Deze kilometerslange fortificatie ruïnes dateren van 1893-1914 en zijn uiteindelijk nooit gebruikt. Kort voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werden de fortificaties opgeblazen; de vervallen deels in zee weggezakte restanten zijn nog steeds te zien. We zijn twee keer gestopt om deze vervallen fortificaties te bekijken. Vreemd dat ik in mijn iPhone geen foto's meer kan vinden, maar gelukkig heeft Serge foto's gemaakt van deze bijzondere locatie.

De 6e dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023, seizoen 2, een epische reisdag van 640 km in ruim 15 uur! We rijden via het plaatsje Nida in Litouwen naar de Russische Kaliningrad exclave. De eerste kilometers op de Koerse Schoorwal zijn prachtig. Al snel komen we bij de grensovergang van Litouwen naar Rusland. Hoewel we het goed hadden gecheckt via ons contactpersoon en het Internet, bleek deze grensovergang toch gesloten te zijn voor individuele reizigers zoals wij. Zo zie je maar, ga je van de gebaande paden af, maak je van alles mee!

Wat nu? In ieder geval bellen met onze contactpersoon Peter van RusReis.nl. Het viel nog niet mee om de juiste informatie te krijgen. Dus in eerste instantie hadden we de gedachte om om de Russische Kaliningrad exclave heen te rijden. Maar dat voelde eigenlijk niet zo goed aan, we hadden alle documenten, we waren dicht bij de grens, dus na een paar uur rijden besloten we toch alles op alles te zetten om een grensovergang te vinden die ons wel zou toelaten.

Uiteindelijk was het met behulp van Peter van RusReis bij de derde grensovergang toch raak. Na een lange lange incheck procedure met onder andere een snuffelhond en een wel heel erg strenge, maar niet onaardig uitziende Olga als grenswacht, reden we met een enorme big smile in Rusland, wie had dat gedacht! De Russische exclave zag er thuis op Google streetview al een beetje troosteloos uit met erbarmelijke wegen. In de praktijk was het al niet veel beter, een constante miezerregen versterkte het gevoel van een diepe grijze neerslachtigheid.

We hebben niet veel contact gehad met de burgers, in de auto's en vooral vrachtwagens die wij passeerden of die ons passeerden zagen we over het algemeen ons toelachende gezichten, een paar keer zelfs een duimpje omhoog. Een keer een man in een auto die naast mij bleef reden, er kwaad en verhit uitzag, en mij iets onverstaanbaars toeriep, maar zeg eens eerlijk, dat kan je ook in Italië overkomen toch? Over het algemeen dus geen moment onveilig gevoeld!

De Kaliningrad exclave is toneel geworden van een diplomatieke crisis tussen Rusland en de EU. Sinds de val van de Muur in 1989 ontvangen de circa 500.000 inwoners van Kaliningrad hun boodschappen en andere benodigdheden per trein uit Rusland via de zogeheten Suwałki-corridor, die Kaliningrad verbindt met Belarus. In juni 2022 sneed Litouwen de verbinding met Rusland af door de sancties tegen Russische goederen te handhaven die de EU kort na de Russische invasie in Oekraïne, op 24 februari 2022, instelde.
Litouwen hield Russische treinen wekenlang tegen en weigerde goederen door te laten op basis van de EU-sancties.

Rusland dreigde vervolgens met vergeldingsacties als de transporten niet werden doorgelaten naar Kaliningrad. Kalinigrad is het voormalige Duitse Koningsbergen. In april 1945 veroverde het Rode Leger Koningsbergen (Königsberg). Een jaar later doopten de Sovjets de stad om in Kaliningrad ter ere van het formele staatshoofd van de communistische grootmacht, Michail Kalinin. Tijdens de conferentie van Potsdam tussen de VS, Groot-Brittannië en de Sovjet-Unie een paar maanden na de oorlog werd Kaliningrad aan de Sovjets toegewezen. Door de geografische isolatie is een exclave ontstaan die stevig geworteld is in Rusland, maar de blik op de EU gericht heeft. Meer info is hier te vinden.

Dachten we dat het 'binnenkomen' lastig was, het er weer 'uitkomen' bleek nog lastiger te zijn. Want ook richting Polen was er zover wij konden vinden maar één grensovergang open. En toen wij in de avond daar aankwamen wilden ze ons eerst niet doorlaten. Maar ga 's-avonds om ongeveer 19:00 uur nog maar eens een hotel zoeken in Kaliningrad, het was zo en zo een flink stuk terugrijden voordat we in een flinke stad zouden zijn, waar we misschien een hotel zouden kunnen vinden, dan maar buiten overnachten?

Dat wilden we voorkomen, dus we bleven tegen beter weten in maar bij het hek staan. Na wat het leek een eeuwigheid, kwam er toch iemand naar het hek. Met handgebaren en gebroken Engels uitgelegd dat we de grens over naar Polen wilden. Even wachten werd ons verteld en vervolgens zijn ze volgens mij gaan praten met de Poolse grenswachten, of zij ons zouden doorlaten. En ja hoor, daar kwamen de grenswachten weer, eerst een flink aantal versperringen aan de kant en vervolgens ging het hek open, pfffff...

Na een relatief eenvoudige procedure kwamen we door de Russische grenscontroles, zo, dat viel mee, we zijn er doorheen dachten we! Mis.., we moesten nog door de Poolse grenscontroles en werden langs vijf raampjes gesluisd met 5 verschillende ellenlange controles. De Polen waren veel en veel strenger dan de Russen, op het laatst kregen we nog een volledige voertuigcheck, bagagecheck en werden we gefouilleerd, nog net geen anale visitatie gelukkig 😅.

Ze vroegen onder andere voor hoeveel geld we benzine in onze tank hadden, je mag kennelijk écht niets van Rusland naar Polen importeren cq smokkelen. De 2 jonge grenswachten die ons door de laatste controles loodsten waren overigens alleraardigst en excuseerden zich voor de wel heel erg uitgebreide controles, sinds de oorlog van Rusland met de Oekraïne en door de sancties van de EU tegen Rusland, waren deze uitgebreide controles waarschijnlijk voor iedereen die vanuit Kaliningrad naar Polen wilden standaard...

Maar goed, we kwamen er heelhuids door en hadden nog ruim anderhalf uur sturen in het donker voor de boeg voordat we 23:02 uur aankwamen in het Hotel Spa Srebrny Dzwon Kadyny. Gebruik van de Spa konden we vergeten, want daarvoor waren we veel te laat. We mochten van geluk spreken dat er nog iemand was die ons kon inchecken en bijna nog belangrijker, ons een paar biertjes wilde verkopen😆.

De zevende dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023. Het is een relatief korte route van 215 km, waar we 6 uur en 30 minuten over doen. We rijden onder andere via kleine weggetjes over de Vistula Spit, een langgerekt schiereiland, we stoppen bij het bordje 'Rusland' en rijden dezelfde weg terug naar de metropool Gdansk. In Gdansk rijden we langs het 'Monument to the Fallen Shipyard Workers of 1970 (Pomnik Poległych Stoczniowców 1970)'. Onderweg bezoeken we ook kort het Stutthof Concentratiekamp en een indrukwekkend monument ter nagedachtenis van de 'Slag om Westerplatte'. Ook deze dag weer veel gezien en beleefd!

Na zo'n 1,5 uur rijden over een beetje saaie wegen komen we bij een gesloten grensovergang tussen Polen en Rusland. Om daar te komen, moesten we eerst over een verboden en onverhard pad. Nou moeten we eerlijk zeggen dat wij ons niet altijd aan zulke 'verboden' houden. We kijken eerst of het gevaarlijk is, dan kijken we of we niemand tot last zijn. Daarna nemen we een beslissing of we doorrijden of niet. In dit geval zijn we doorgereden, we zagen op dat bospad een paar fietsers en een paar wandelaars, het was dus veilig, we reden stapvoets en er was ruimte genoeg, we zijn niemand tot last, niemand deed raar. Dus missie geslaagd en we konden mooie foto's maken van de grens in het kader van de MRA Iron Curtain Trail!

Een uurtje later komen we aan bij het Stutthof Concentratiekamp. Dit kamp werd in 1939 door de nazi's opgericht in een afgelegen, bosrijke omgeving vlakbij de Baltische havenstad Gdansk. Het was het eerste nazi-concentratiekamp dat tijdens de Tweede Wereldoorlog werd opgericht buiten Duitsland en het was het laatste kamp dat in 1945 door de geallieerden werd bevrijd. Het kamp werd gebruikt voor de opsluiting van Poolse leiders en er werden bijna 65.000 mensen systematisch vermoord door Duitse bezetters.

Door maar weer, het schiereiland Westerplatte in Gdansk was de plek waar in 1939 de eerste schoten van de Tweede Wereldoorlog werden gelost. Op deze plek zijn de resten te vinden van een aantal Poolse barakken. Hier hielden 188 Poolse militairen maar liefst 7 dagen stand tegen de invasie van de Duitsers. Naast de overblijfselen van de barakken vind je hier een stenen monument ter nagedachtenis van ‘de slag om Westerplatte’.

Na de oorlog plaatsten de overlevende verdedigers van het Depot een kruis op het schiereiland en richtten een kleine begraafplaats in. In 1966 werd een monument opgericht voor de ‘Verdedigers van de Poolse kust’. In een emotionele ceremonie werd majoor Sucharski’s as begraven op de Westerplatte begraafplaats. Meer info is hier te vinden.

De achtste dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023. Het eerste gedeelte in de buurt van Gdansk en Gdynia was erg druk, maar de wegen werden rustiger, en ook slechter. We rijden flinke stukken onverhard en bezoeken links en rechts wat bezienswaardigheden die te maken hebben met de 2e wereldoorlog en/of de Koude Oorlog. Stout als wij zijn, is het ons ook dit keer weer gelukt om een stuk route te rijden waar we eigenlijk niet mochten rijden, we hebben zelfs over een half vergane brug gereden! Door al deze stoute activiteiten zijn we in de Hel terechtgekomen, maar zonder te verbranden komen we toch na ruim 8 uur sturen veilig in het bijzonder mooie hotel aan. PS: 'Hel' is een stad in het Poolse woiwodschap Pommeren, gelegen in de powiat Pucki en op het schiereiland Mierzeja Helska (Wikipedia).

Driemaal is scheepsrecht, opnieuw goed geraden 😆! Het grote hek stond op slot, daar konden we echt niet door, maar de voetgangersdeur stond open en we pasten er net door met onze grote bikes. Laten we eerlijk zijn, als we het van tevoren hadden geweten, dan hadden we gewoon de provinciale weg genomen. Maar als je eenmaal 1 barrière bent gepasseerd, is het zonde om om te keren. We hebben wel blauw gelegen van het lachen, het was veilig en we zijn niemand tot last geweest, ook het laatste stuk niet, wat eigenlijk een fietsbospad bleek te zijn. Eind goed al goed, na deze spannende stukken komen we uit op de 'gewone' provinciale weg naar ons hotel.

Het was nog ruim 2 uur rijden naar het hotel, waarvan ook een stuk onverhard. We hadden een routepunt geplaatst bij een Nazi raket testbasis. Hier schijnen de Duitsers in de 2e wereldoorlog hun V1 en V2 raketten te hebben getest. We hebben dat niet gezien, de Polen hebben er een openlucht museum van gemaakt, waar je alleen te voet of met de fiets kan komen. Aangezien we geen zin hadden de motor onbeheerd achter te laten en 30 minuten te wandelen, zijn we dit keer wél omgekeerd, zie je, we kunnen het wel😆!

Een uur later komen we na een flink zanderig pad aan bij een militair complex waarvan de naam niet is uit te spreken. Tijdens de tweede wereldoorlog deed het complex dienst als kustverdedigingsbatterij van de Duitsers. Na de oorlog is het complex overgenomen door het Poolse leger en herbouwd tot een commandopost. Het was een bijzonder belangrijke commandopost waarvan maar weinig mensen op de hoogte waren. Hier zou bij een eventuele aanval op het westen het bevel over 700.000 soldaten gevoerd worden. De diverse schuilplaatsen zijn verbonden door kilometerslange ondergrondse tunnels. Achteraf spijt dat we dit bijzondere complex uit de tweede wereldoorlog én de Koude Oorlog niet uitgebreid hebben bezocht 😓. Meer informatie kun je hier vinden.

Vroeg in de middag komen we bij het hotel aan, we checken eerst in en rijden dan direct door naar het Historisch-Technisches Informationszentrum Peenemünde. Hier was de geboorteplaats van de V2-raket. Deze raket werd hier getest, de V2 was het eerste daadwerkelijk gebruikte ballistische wapen dat naar zijn doelwit geleid kon worden. In 1936 was het ontwerp voor de raket klaar, en begon men onderzoek en experimenten te verrichten in Peenemünde. In 1942 vond de eerste lancering plaats van de V-2, en gaf Hitler de toestemming voor de massaproductie ervan.

Maar we zijn niet speciaal voor de koffie van de route afgeweken, we wilden het bijzonder indrukwekkende ´Kolos van Prora` met eigen ogen zien! Het was en is nog steeds een bizar bouwwerk uit de nazi-geschiedenis. Hitler had ooit het lumineuze idee om hier een mega hotel te bouwen waar “alleen maar lachende Arische mensen” vakantie konden vieren na periodes van hard werken. Het complex telde maar liefst 10.000 kamers en had de naam ‘Kracht door Plezier resort’. Het resultaat was een gigantisch hotelcomplex van maar liefst 4,5 kilometer (!) lang.

Het zijn nu 4,5 kilometers aan identieke flatgebouwen die deels zijn gerenoveerd, deels nog worden gerenoveerd en deels nog in de oorspronkelijke vervallen staat verkeren. Hoewel Prora in 1939 grotendeels afkwam, nam Hitler de gebouwen nooit in gebruik.
De oorlog dwong de nazi’s om aandacht en materiaal aan andere projecten te steken. Echter, meer dan 80 jaar nadat Hitler Polen binnenviel, heeft Prora een nieuw leven gekregen. Een projectontwikkelaar heeft de oude boedel opgekocht, een resort van gemaakt, en de eerste gasten hebben er reeds overnacht. Nog even gedacht om daar zelf een overnachting te boeken, maar uiteindelijk niet gedaan. Klik hier voor meer informatie.

De twaalfde dag van de MRA Iron Curtain Trail 2023, een route langs de Baltische Zee van zo'n 180 km. Veel mensen uit de voormalige DDR probeerden het Westen te bereiken via de Baltische Zee. Het strand lag bezaaid met uitkijkposten en er voeren regelmatig patrouilles. Het is bekend dat 180 mensen zijn overleden en 4500 mensen zijn gearresteerd tijdens hun ontsnappingspoging. 913 mensen hebben wel het vrije westen weten te bereiken. We overnachten in het centrum van Wismar, een goed bewaard gebleven Hanze stad.

Zo dicht mogelijk langs de Baltische kust rijden we door het Nationaal Park Vorpommersche Boddenlandschaft, een broedplaats voor vele vogelsoorten. Deze 2 rare vogels op 2 wielen blijven daar niet voor stilstaan, ook de Bodstedter Bodden, de Saaler Bodden en de Ribnitzer See laten wij letterlijk links liggen. Het is best wel mooi en redelijk rijden, maar als je de Alpen, de Pyreneeën en de Dolomieten gewend bent, sta je hier niet je ogen uit te kijken voor het landschap, gewoon lekker rijden, niets meer, niets minder. Wij rijden zo dicht mogelijk langs het voormalige IJzeren Gordijn en bezoeken relevante bezienswaardigheden. Soms is dat geweldig en soms valt dat tegen, na ruim 2 uur rijden zouden we stoppen bij een 'Gästehaus der DDR-Volksmarine', structurele overblijfselen van een gebouwencomplex dat door de Volksmarine van de DDR als pension werd gebruikt. In de praktijk was het niet meer dan een vervallen boerderij overwoekerd door het bos met een hek eromheen, niet eens de moeite waard om te stoppen en een foto te maken, verder maar weer dus.

Een uurtje later na strak langs de kust te hebben gereden met uitzicht op de zee komen we wél op een interessante site terecht, het Ostsee-Grenzturm in in Kuehlungsborn. Deze grenstoren aan de Oostzee is een voormalige uitkijktoren van de grensbrigadekust van de grenstroepen van de DDR. Als uitkijktoren aan de zeegrens was het een van een reeks van 27 torens van dit type aan de kust van de DDR, waarvan er twee bewaard zijn gebleven, nu is het een klein maar fijn openlucht museum. Vooral de verhalen van de ontsnappingspogingen die je hier kunt lezen zijn zeer indrukwekkend!

We vertrokken om 09:10 uur vanuit het prachtige stadje Wismar, over rustige kleine wegen en langs eindeloze velden met klaprozen proberen we zo dicht mogelijk langs het voormalige IJzeren Gordijn te rijden, in dit geval de Baltische kust. Het plannen thuis is soms best lastig, want zeker in Duitsland zijn niet alle wegen via streetview te bekijken, ook niet alle wegomleidingen en afsluitingen worden op de kaart weergegeven. Zo komt het ook dat we deze dag de route netjes volgen, een afsluiting tegenkomen en een andere weg moeten vinden. Geen probleem, MyRoute-app is ook op de smartphone prima te bedienen en in 'no time' zitten we weer op de oorspronkelijke route.

Ruim een uurtje rijden we over prima wegen naar een oude grenstoren, een van de 27 die hier langs de kust stonden om in de gaten te houden of er geen burgers naar het westen zouden vluchten via de Baltische Zee. Veel wisten ze te onderscheppen, maar soms wist iemand toch door de mazen van het net te ontsnappen, zoals Axel Mitbauer. Als lid van het nationale zwemteam van de DDR zwom hij in de nacht van 17 augustus 1969 naar de vrijheid, hij was toen pas 19 jaar! Meer informatie over deze spectaculaire ontsnapping kun je hier vinden.

De volgende stop is een aanrader als je geïnteresseerd bent in de geschiedenis van het IJzeren Gordijn en de Koude Oorlog. Het betreft de 'Border Documentation Site Lübeck-Schlutup'. Samen met de verdeelde stad Berlijn was Lübeck de enige West-Duitse stad direct aan de binnen-Duitse grens. Een uitgebreide collectie uniformen, rapporten, fotodocumentatie en nog veel meer, gehuisvest in een voormalige douanepost, herinnert vandaag de dag aan de geschiedenis van de grens tussen Oost en West. Bekijk vooral ook het videoverslag van deze dag onderaan deze pagina, of bezoek de betreffende website hier voor meer informatie.

Maar ook als toeristen vergeten we ons thema van deze reis niet, hebben jullie wel eens gehoord van de 'Cap Arcona Tragedie'? Aan het eind van de oorlog lag de Cap Arcona in de Lübecker Bocht. In de week van 18 tot 26 april 1945 werden met het schip de Athen 5000 concentratiekampgevangenen uit Neuengamme door SS'ers aan boord gebracht. Hetzelfde gebeurde met het schip Thielbek (2800 gevangenen van Neuengamme) en het schip Deutschland IV. Op 3 mei 1945 werden de schepen gebombardeerd door de Royal Air Force. De Thielbek, voorzien van witte vlaggen en zonder militaire taken, zonk in twintig minuten. De Cap Arcona zonk ook, waarbij 90% van de opvarenden omkwam, veelal door verbranding. Concentratiekampgevangenen die van de zinkende schepen wisten te ontsnappen werden doodgeschoten vanaf rondvarende schepen die SS'ers kwamen opvissen. Gevangenen die de oever wisten te bereiken werden door patrouilles van de SS doodgeschoten. In totaal zijn er ruim 7000 gevangenen om het leven gekomen. Ongeveer 350 mensen overleefden de ramp. Overigens had de Zweedse regering de Britse regering gewaarschuwd dat er gevangenen aan boord van schepen werden gebracht. Ook moeten Britse verkenningsvliegtuigen de massale transporten van gevangenen hebben gezien. De Britse regering houdt de archieven over het bombardement op de drie schepen tot 2045 gesloten. Meer info over deze tragedie is hier te vinden.

Je kunt niet het leed van de hele wereld op je schouders torsen. Het is soms wel een kunst om de verschrikkelijke verhalen los te laten, je schouders op te halen, even slikken en weer door te gaan met je reis. Maar toch is het goed om je te beseffen dat vrede en welvaart simpelweg niet vanzelfsprekend is. De meeste mensen deugen is echt mijn motto en zo probeer ik ook de goedheid van de mensen te zien en daarnaar te leven, maar er loeren vele gevaren. Overal in de wereld zijn er mensen die op zoek zijn naar macht, naar materiele rijkdom en er niet voor terugdeinzen daar op grote schaal mensen voor op te offeren, geniet van het bleven, maar blijf waakzaam!

Voor deze laatste dag had ik een 'globale' route voorbereid, om de grote steden Hamburg en Bremen te vermijden het eerste stuk binnendoor langs diverse natuurparken. Open stond of we nog ergens zouden overnachten of in één keer doorrijden naar huis. Zoals je begrijpt uit de ritstatistieken zijn we 07:24 uur gestart, in één keer doorgereden naar huis en om 19:02 uur stond ik weer in Delft voor de garagebox. De volgende dag een goede wasbeurt voor de Africa Twin, ketting gesmeerd, klaar voor de volgende reis!

Seizoen 2 2023

5473 km in 14 dagen!

Ontdek GRATIS de mooiste routes